2-09 Vietnam.indd - Česko

Česko-vietnamský zpravodaj
Thông tin Séc-Việt
ISSN 1802-8896 • Ročník 3 • Vychází 16. 4. 2009 • Zdarma
2
2009
Systém zdravotnictví v České republice – 2. část
Hệ thống y tế tại CH Séc – phần 2
Encyklopedie zdraví
Từ điển bách khoa sức khỏe
2-09 Vietnam.indd 1
Hepatitida
1.4.2009 10:54:17
POBOČKY TOTAL BROKERS
BҦO HIӆM BҲT BUӜC
GIÁ RҾ NHҨT CӪA
TOTAL BROKERS
• Xe con
• Xe con
• Xe con
• Xe con
• Xe con
• Xe con
• Xe con
• Xe tҧi
– giá tӯ 1218 Kþ
– giá tӯ 1525 Kþ
– giá tӯ 1712 Kþ
– giá tӯ 2207 Kþ
– giá tӯ 3052 Kþ
– giá tӯ 3893 Kþ
ÿӃn 3500 kg
trên 3500 kg ÿӃn 12 000 kg
– giá tӯ 4733 Kþ
– giá tӯ 3658 Kþ
– giá tӯ 5864 Kþ
trên 2500 cm3
• Xe tҧi
• Xe tҧi
• Ĉҫu kéo móc
ÿӃn 1000 cm3
ÿӃn 1250 cm3
ÿӃn 1350 cm3
ÿӃn 1650 cm3
ÿӃn 2000 cm3
ÿӃn 2500 cm3
trên 1000 cm3
trên 1250 cm3
trên 1350 cm3
trên 1850 cm3
trên 2000 cm3
trên 12 000 kg
• Móc
– giá tӯ 8928 Kþ
– giá tӯ 26 354 Kþ
– giá tӯ 3814 Kþ
+ bҧo hiӇm tai nҥn giá rҿ nhҩt
B̻o hi͛m th́˿ng tích KHÔNG
M̼T TI͘N cho gh͗ lái xe cͿa
b̻o hi͛m b͇t buͱc
+
Giҧi quyӃt nhanh chóng thiӋt hҥi
cho xe cӫa bҥn
BҦO HIӆM DU LӎCH CHÂU ÂU RҾ NHҨT
• Du khách cá nhân
• Bҧo hiӇm gia ÿình-chi phí ÿiӅu trӏ
• Cá nhân- ÿi công vө
• Du lӏch gia ÿình trӑn vҽn
• Cá nhân- ÿi công vө+ thӇ thao nguy hiӇm
• Bҧo hiӇm du lӏch ngҳn hҥn khҳp thӃ giӟi
CÁC SҦN PHҬM DӎCH VӨ KHÁC
• Bҧo hiӇm thѭѫng tұt lái xe mӭc 1 triӋu Kþ
• Bҧo hiӇm nӝi thҩt- 100 000 Kþ
• Bҧo hiӇm bҩt ÿӝng sҧn-trong trӏ giá 1 triӋu Kþ
• Bҧo hiӇm xúc vұt gia ÿình (tháng)
490 Kþ
710 Kþ
890 Kþ
1290 Kþ
1460 Kþ
giá tӯ
480 Kþ
490 Kþ
979 Kþ
50 Kþ
+ BҦO HIӆM NGѬӠI NѬӞC NGOÀI RҾ NHҨT
Bҥn hãy tӟi ÿàm phán tҥi các chi nhánh hay
on-line trên trang
WWW.TOTALBROKERS.CZ
ÿiӋn thoҥi: 244 400 876
inzerat TB A5viet.indd 1
2-09 Vietnam.indd 2
Benešov
Benešov
Beroun
Blansko
Brno
Brno
Bruntál
Břeclav
Česká Lípa
České Budějovice
Děčín IV.
Dolní Břežany
Domažlice
Frýdek-Místek
Havlíčkův Brod
Hradec Králové
Chrudim
Jablonec nad Nisou
Jeseník
Jičín
Jihlava
Karlovy Vary
Karviná
Kladno
Klatovy
Kolín
Krnov
Liberec
Litvínov
Louny
Mělník
Mladá Boleslav
Most
Nový Jičín
Nymburk
Olomouc
Olomouc
Opava – Kateřinky
Ostrava
Ostrava – Vítkovice
Pardubice
Písek
Plzeň
Praha 2 – Vinohrady
Praha 3 – Žižkov
Praha 4 – Braník
Praha 4 – Modřany
Praha 5 – Stodůlky
Praha 8 – Kobylisy
Praha 9 – Hloubětín
Praha 10 – Na Bohdalci
Praha 18 – Letňany
Prostějov
Přerov
Příbram II
Rýmařov
Sedlčany
Strakonice
Šumperk
Tábor
Tanvald
Teplice
Třinec
Turnov
Uherský Brod
Ústí nad Labem
Vrbno pod Pradědem
Vsetín
Zlaté Hory
Zlín
Znojmo
Žďár nad Sázavou
Tyršova 2182
318 590 790
STK Dlouhé pole
317 726 351
Palackého 96
311 533 792
nám. Svobody 32/3
604 211 973
Cejl 875/66
545 216 260
Rooseveltova 20
542 212 321
tř. E. Beneše 65
554 725 769
nám. T. G. Masaryka 13
519 324 446
T. G. Masaryka 196
487 522 447
Fráni Šrámka 32
386 325 302
Tržní 197/28
412 512 978
Pražská 636 – RA/MAX Domus
241 402 654
Spálená 157
379 427 208
Politických obětí 120
558 639 579
Žižkova 150
739 543 938
U koruny 73
495 523 670-2
Radoušova 19
469 315 973
Komenského 23/7
483 706 336
Lipovská 95
739 426 399
Zahradní 28
493 592 772
Žižkova 4849/109a
739 543 939
Jáchymovská 80
353 540 190
Těreškovové 2232
596 322 000
Floriánská 665
312 245 874
Čapkova 127/V
376 324 171
Karlovo nám. 89
321 621 550
nám. Minoritů 13
554 611 747
Rumunská 655/9
485 107 014
Zálužní 1
476 162 916
Žatecká 475
415 652 553
Bezručova 187
315 695 571
T. G. Masaryka 841
326 329 989
Moskevská 14/1
476 000 525
Lidická 1
556 731 222
Palackého 210
325 511 520
Krapkova 3
585 222 917
Lipenská 578/2
739 430 596
Kolofíkovo nábř. 30 – směr průmyslová škola 553 613 754
Reální 2
596 113 282
Lidická 880/33
596 630 338
Perštýnská 6
604 211 950
Drlíčov 145
382 222 555
Koterovská 37
377 429 728
Korunní 53
222 520 755
Koněvova 32
731 424 710
Za Skalkou 421/10
244 400 876
Soukalova 3355
604 211 975
Jeremiášova 870 – areál Skanska
251 551 588
Kobyliské nám. – st. metra „C“ – Kobylisy
284 680 945
Mochovská 535/38 – OS Havana
281 864 860
Nad Vršovskou horou 88/4 – areál STK
272 765 983
Tupolevova 515/102
222 514 992
Sádky 1615/4
582 332 428
Čechova 23
581 702 460
Pražská 30
318 599 506
Radniční 8 – u náměstí
554 254 608
nám. T. G. Masaryka 33
318 660 077
Lidická 167
383 387 355
M. R. Štefánika 1a
739 611 881
nám. Fr. Křižíka 496/10
381 251 000
Krkonošská 90
607 614 175
nám. E. Beneše 675/2
417 534 130
1. Máje 398
558 989 673
Jiráskova 129
481 322 155
Kaunicova 76
572 630 088
V Jirchářích 60/6
475 208 741
Bezručova 618 – naproti nák. středisku
554 751 507
Žerotínova 1114 – hotel Vsacan, 2. patro
571 477 210
Nádražní 297
733 608 422
tř. T. Bati 31
577 011 104
Dvořákova 21
515 226 228
nám. Republiky 64
739 543 940
27.3.2009 12:21:37
1.4.2009 10:54:23
Editorial
Đôi lời của Tổng giám đốc
0
2
3
0
9
6
7
2
8
4
8
9
8
2
3
6
9
2
9
0
0
4
0
7
4
6
3
9
5
2
0
7
6
4
2
8
0
5
8
5
0
6
5
8
5
0
3
2
8
0
6
8
7
5
0
5
0
3
5
8
7
0
2
4
8
0
2:21:37
Vážení a milí
vietnamští
přátelé!
Kính thưa các
bạn Việt Nam thân
mến!
Srdečně vás zdravím
na pokraji nejkrásnějšího ročního období
– jara. Letos je trochu
zachmuřenější, protože
všude kolem nás se objevují nejrůznější finanční
i majetkové problémy
související s celosvětovou ekonomickou krizí.
Ale právě proto bych vás
rád ujistil, že třebaže pro mnohé je složitější vydělat na obživu svou i své rodiny, zdravotní péče pro
vás, naše klienty, zůstává stejně snadno dostupná
jako dříve. A budeme se (ve spolupráci s naším
partnerem – Česko-vietnamskou společností)
snažit vám pomoci i v dalších oblastech a při eventuálních životních problémech.
Tentokrát vám podle slibu z minulého čísla
přinášíme přehled a další části systému českého
zdravotnictví a v Encyklopedii zdraví se věnujeme tématu velmi důležitému (a mnohdy bohužel
podceňovanému) – hepatitidě a jejím různým formám. Své místo samozřejmě jako vždy mají informace z Česko-vietnamské společnosti, čtenářská
soutěž i odpovědi na vaše otázky.
Těším se na setkání s vámi u dalšího, předletního čísla našeho časopisu.
Váš
Tôi thân ái chào các bạn bên thềm của một thời
kỳ đẹp nhất trong năm-mùa xuân. Năm nay có
đôi chút ảm đạm, bởi vì khắp chốn xung quanh ta
hiện diện đầy những khó khăn tiền bạc lẫn tài sản
liên quan đến khủng hoảng kinh tế toàn thế giới.
Nhưng cũng chính vì thế, nên tôi muốn bảo đảm
với các bạn, rằng kể cả khi với nhiều người để kiếm
sống cho mình và cả gia đình trở nên phức tạp
hơn, nhưng việc chăm sóc sức khoẻ của các bạn,
khách hàng của chúng tôi, vẫn có thể dễ dàng đạt
được như trước đây. Và chúng tôi (trong sự hợp tác
với đối tác của mình-Hội SécViệt) sẽ nỗ lực hỗ trợ
các bạn cả những lĩnh vực khác và trong cả những
khó khăn có thể xảy ra trong cuộc sống.
Lần này, như theo lời hứa từ số trước, chúng tôi
mang đến cho các bạn cái nhìn bao quát và cả phần
tiếp theo về hệ thống y tế Séc, và trong phần Từ
điển bách khoa sức khoẻ chúng tôi quan tâm đến
chủ đề vô cùng quan trọng (và nhiều khi tiếc thay
bị xem nhẹ)- bệnh viêm gan và những dạng của nó.
Tất nhiên những thông tin từ Hội Séc-Việt bao giờ
cũng tìm được chỗ đứng của nó, cuộc thi cho bạn
đọc và cả trả lời những câu hỏi của các bạn.
Hân hạnh gặp lại các bạn lần sau, trong số ra
trước mùa hè tạp chí của chúng tôi.
Thân ái
Robert Kareš, Ph.D., MBA,
náměstek pro úsek pojištění PVZP, a. s.
Robert Kareš, Ph.D., MBA,
Phó Giám đốc khu vực bảo hiểm
Pojišťovna VZP, a.s.
Česko-vietnamský zpravodaj, vydává Tomáš Novák – Nakladatelství Revue, Za Skalkou 782/1, 147 00
Praha 4, www.nakladatelstvi-revue.cz, IČO 16460901, tel. 244468673, e-mail: [email protected]. Šéfredaktor Mgr. Tomáš Vladislav Novák. Překlad zajišťuje [email protected]. Grafická
úprava a zlom Michal Špatz. Tisk Pardubická tiskárna Silueta. Vychází 6x ročně. Ročník 3., číslo 2/2009,
evidenční číslo MK ČR E 17848, ISSN 1802-8896.
Zdarma.
3
2-09 Vietnam.indd 3
1.4.2009 10:54:24
Téma
Chủ đề
Systém zdravotnictví
v České republice
2. část
V minulém čísle Česko-vietnamského zpravodaje byl čtenář ve stručnosti seznámen s organizací
péče poskytované ambulantními zdravotnickými zařízeními. Pokud charakter onemocnění vyžaduje léčbu za hospitalizace, je pacient přijat k ústavní léčbě. Tato péče je poskytována nemocnicemi a také v síti odborných léčebných ústavů. V nemocnicích i v léčebných ústavech může být kromě
ústavní péče poskytována rovněž péče ambulantní.
Přijetí k hospitalizaci většinou probíhá na základě doporučení praktického lékaře, ambulantního specialisty nebo lékaře „Lékařské služby
první pomoci“ (LSPP) nebo „Rychlé záchranné
pomoci“ (RZP). Jen ve výjimečných případech,
jako je úraz, náhlý vznik závažného zdravotního
stavu nebo náhlé závažné zhoršení chronického
onemocnění, kdy by hrozilo nebezpečí z prodlení,
může pacient vyhledat péči v lůžkovém zařízení
bez doporučení ošetřujícího lékaře.
Ošetřující lékař vystaví žádanku, v níž písemně
odůvodní své doporučení a rovněž uvede důležité
zdravotní údaje týkající se pacienta – související
anamnézu, obtíže, výsledky provedených vyšetření i dosavadní způsob léčby. Ne vždy je na základě
doporučení pacient k ústavní léčbě přijat – hospitalizaci může odmítnout zdravotnické zařízení
i sám pacient. V obou případech musí být tato
skutečnost řádně zdokumentována.
Pokud má být pacientem přijatým k hospitali-
zaci malé dítě, může být někdy nutná celodenní
přítomnost průvodce. Podle zdravotního stavu
dítěte a provozních možností zařízení je doprovázející osoba umístěna buď spolu s dítětem přímo
na lůžkovém oddělení, nebo na oddělení dochází
z ubytovacího prostoru, který je součástí zdravotnického zařízení. Úhradu za pobyt doprovodu řeší
příslušná pojišťovna, u které je pojištěno doprovázené dítě.
Celý pobyt pacienta ve zdravotnickém zařízení
musí být zdokumentován. Zdravotnické zařízení,
které zdravotní péči poskytuje, je za vedení dokumentace odpovědné a je také vlastníkem fyzické
podoby zdravotnické dokumentace. Informace
v ní obsažené se však týkají konkrétního pacienta, který má proto zákonné právo, aby mu veškeré
údaje v ní uvedené byly zpřístupněny. Obecně platí, že na informace o pacientovi má nárok pouze
pacient, jím stanovená osoba a zdravotníci, kteří
poskytují této osobě zdravotní péči. Bez souhlasu
4
2-09 Vietnam.indd 4
1.4.2009 10:54:25
Téma
pacienta nikdo jiný tento nárok nemá. V případě,
že zdravotní stav pacienta neumožní, aby písemný souhlas udělil, o jeho zdravotním stavu mohou
být informovány pouze osoby blízké, mezi které
se řadí především manžel nebo manželka, dále
pak děti, rodiče, sourozenci, prarodiče a vnoučata.
Partner může být bez písemného souhlasu pacienta o zdravotním stavu informován pouze tehdy,
pokud má udělen status partnera dle zákona o registrovaném partnerství.
Samotná hospitalizace stejně tak jako další veškeré zásadnější úkony zdravotní péče (operace,
složitější vyšetření apod.) by měly být podstupovány pouze na základě informovaného souhlasu
pacienta. Nemocný má právo být informován
o důvodech, proč bude výkon proveden, jakým
způsobem, jaké lze očekávat výsledky, i zda neexistuje jiný způsob řešení jeho zdravotních problémů. Informovaný souhlas musí být udělen
písemně a stává se součástí zdravotní dokumentace. U nezletilých osob je nutné vyžádat svolení
zákonného zástupce. Pouze v případech, kdy hrozí
bezprostřední ohrožení života, není tento souhlas
podmínkou a odpovědnost přebírá zdravotník poskytující život zachraňující léčbu.
Péči o pacienta za hospitalizace zajišťuje tým
zdravotnických pracovníků vedený ošetřujícím lékařem. Ten určuje v souladu s pokyny svých nadřízených diagnostický i léčebný postup.
Po skončení vyšetření a léčby v nemocnici je pacient propuštěn do domácího ošetřování. Obdrží
lékařskou zprávu (tzv. propouštěcí zprávu) o způsobu a výsledcích ošetření v ústavní léčbě s doporučením dalších postupů. Nárok na písemnou zprávu
není stanoven zákonem. V praxi je též možné, že
ošetřující lékař z nemocnice přímo zašle tuto zprávu tomu lékaři, který pacienta k hospitalizaci doporučil. Pacient by měl být při propuštění z nemocnice vybaven léky na tři dny.
Předčasné propuštění z ústavní péče se provádí
na základě písemné žádosti pacienta. K předčasnému propuštění může dojít i ze strany zařízení,
a to v případech, kdy pacient soustavně porušuje
hrubým způsobem domácí řád zdravotnického
zařízení a odmítá zásadním způsobem spolupráci.
Předčasně nelze propustit pacienta, který je hospitalizován v rámci povinného léčení.
Vybraná zdravotnická zařízení jsou označována
Chủ đề
jako fakultní nemocnice. Jejich odborná pracoviště
slouží jako výukové základny pro lékařské fakulty
a slouží tak ke vzdělávání lékařů. Lůžková oddělení fakultních nemocnic se označují jako kliniky.
Lůžková péče je vedle nemocnic poskytována
také v síti odborných lékařských ústavů. Jedná se
o léčebny dlouhodobě nemocných, psychiatrické
léčebny, rehabilitační ústavy, ozdravovny a noční
sanatoria, léčebny tuberkulózy a respiračních nemocí a lázeňské léčebny. Označení většiny léčebných ústavů již předurčuje, jaké zdravotní obtíže
řeší. V ozdravovnách je za lékařského dozoru poskytována ústavní péče zpravidla s využitím příznivých klimatických podmínek a s dodržováním
potřebné životosprávy těm osobám, které jsou
ohrožené na zdraví nebo osobám v rekonvalescenci. Sanatoria poskytují lidem s ohroženým nebo
narušeným zdravím potřebnou léčbu, ošetřování
a dodržování náležité životosprávy mimo pracovní dobu. Lázeňské léčebny poskytují nemocným
speciálně zaměřenou ústavní i ambulantní léčebnou péči. K léčbě se využívá především přírodních
léčivých zdrojů nebo klimatických podmínek.
MUDr. Alena Hoznauerová
5
2-09 Vietnam.indd 5
1.4.2009 10:54:26
Téma
Chủ đề
Hệ thống y tế tại CH Séc
phần 2
Trong số trước của tạp chí thông tin Séc-Việt, bạn đọc đã được giới thiệu sơ lược với tổ chức hoạt
động cung cấp dịch vụ chăm sóc khám sức khoẻ của các cơ sở y tế. Nếu tính chất của bệnh tật đòi
hỏi phải được điều trị trong bệnh viện, thì bệnh nhân sẽ được nhận vào điều trị có hệ thống. Hình
thức điều trị này do các bệnh viện nhưng cũng của cả mạng lưới trung tâm điều trị chuyên khoa
cung cấp. Trong bệnh viện và cả các trung tâm điều trị, ngoài cung cấp dịch vụ điều trị tổng hợp
đồng thời cũng có cả khám điều trị ngoại trú.
Phần lớn các trường hợp nhận vào điều trị trong
bệnh viện được tiến hành theo đề nghị của bác sĩ
đa khoa, phòng mạch chuyên khoa hay bác sĩ từ
„Lékařské služby první pomoci-dịch vụ bác sĩ cấp
cứu đầu tiên“ (LSPP) hoặc „Rychlé záchranné
pomoci-cứu trợ khẩn trương“ (RZP). Chỉ trong
những trường hợp đặc biệt, như tai nạn, tình trạng
sức khoẻ suy giảm bất thường hay người bệnh mãn
tính suy biến đột ngột, có thể nguy hiểm đến tính
mạng nếu chậm chễ, thì bệnh nhân có thể đến
thẳng bệnh viện không cần qua đề nghị của bác sĩ
phòng mạch đa khoa.
Bác sĩ phòng mạch đa khoa soạn thảo đề nghị,
trong đó ghi rõ nguyên nhân đề nghị của mìnhvà
đồng thời cung cấp những thông tin quan trọng
liên quan tới sức khoẻ của bệnh nhân-tiền sử liên
quan, những khó khăn, kết quả các lần khám trước
và cả hình thức điều trị đang áp dụng. Nhưng
không phải bao giờ người bệnh cũng được nhập
viện căn cứ vào đề nghị của bác sĩ đa khoa- bệnh
viện hay cả bệnh nhân cũng có thể khước từ vào
nằm điều trị nội trú. Trong cả hai trường hợp, thực
tế này phải được ghi nhận cụ thể trong bệnh án.
Nếu bệnh nhân được cho nhập viện là trẻ em,
thì nhiều khi cần phải có người người hướng dẫn
hỗ trợ cả ngày. Căn cứ vào tình trạng sức khoẻ của
trẻ và khả năng hoạt động của cơ sở y tế, thì người
hướng dẫn được bố trí ở cùng phòng với trẻ hoặc
trong khu vực có giường ngủ khác của cơ sở y tế
đó. Trang trải chi phí cho người đi cùng do bảo
hiểm y tế mà bệnh nhân trẻ em có hợp đồng bảo
hiểm giải quyết.
Toàn bộ thời gian bệnh nhân được điều trị trong
cơ sở y tế phải được viết thành hồ sơ tài liệu. Cơ
sở y tế cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ có
trách nhiệm soạn thảo và đồng thời cũng là chủ
nhân quản lí số hồ sơ y tế này. Nhưng vì những
thông tin chứa đựng trong đó liên quan đến bệnh
nhân cụ thể, vì thế cho nên theo luật bệnh nhân
có quyền tiếp xúc với các số liệu này. Nhìn chung
thì những thông tin về bệnh nhân thì chỉ có người
bệnh, người được bệnh nhân uỷ thác và các nhân
viên y tế trực tiếp chăm sóc bệnh nhân được phép
tiếp xúc. Nếu không có sự đồng ý của bệnh nhân,
thì không một ai khác có quyền đó. Trong trường
hợp tình hình sức khoẻ của bệnh nhân không cho
phép người bệnh có thể đồng ý bằng văn bản, thì
thông tin về tình hình sức khoẻ của bệnh nhân chỉ
được cung cấp cho thân nhân trực hệ, trong đó
chủ yếu là vợ hoặc chồng, con cái, bố mẹ, anh chị
em, ông bà và cháu chắt. Người cùng chung sống
có thể được cung cấp thông tin về tình hình sức
khoẻ của bệnh nhân mà không cần sự đồng ý bằng
văn bản của người bệnh, chỉ trong trường hợp họ
có đăng ký tình trạng quan hệ theo luật về quan
hệ đôi lứa.
Quá trình nằm viện cũng như tất cả mọi biện
6
2-09 Vietnam.indd 6
1.4.2009 10:54:27
Téma
pháp chữa chạy quan trọng khác trong quá trình
điều trị (phẫu thuật, xét nghiệm phức tạp, v.v...)
chỉ nên công bố căn cứ vào sự đồng ý cho phép
thông tin của bệnh nhân. Bệnh nhân có quyền
được thông tin về nguyên nhân, vì sao phải thực
hiện những biện pháp đó, cách tiến hành như thế
nào và cả những kết quả có thể xảy ra, và còn cả
thông tin, là liệu có tồn tại những biện pháp giải
quyết khác cho bệnh tình của mình hay không. Sự
đồng ý cho phép thông tin phải được viết bằng văn
bản và trở thành nội dung của hồ sơ sức khoẻ. Với
bệnh nhân là người chưa đến tuổi trưởng thành,
thì phải được người đại diện pháp luật đồng ý. Chỉ
trong những trường hợp, khi mà tính mạng bị đe
doạ trực tiếp, thì mới không đòi hỏi bắt buộc phải
có sự đồng ý này và nhân viên y tế thực hiện các
biện pháp bảo vệ tính mạng nhận trách nhiệm
này.
Chăm sóc người bệnh trong thời gian nằm viện
được bảo đảm bởi tập thể các nhân viên y tế dưới
sự lãnh đạo của bác sĩ. Người này tuân thủ các chỉ
lệnh từ cấp trên của mình đưa ra những biện pháp
chuẩn đoán và điều trị.
Sau khi kết thúc thời gian khám và chữa trong
bệnh viện thì bệnh nhân được cho ra viện để điều
trị ngoại trú tại gia. Sẽ nhận được báo cáo y tế (được
gọi là giấy ra viện) về cách thức và kết quả điều trị
cùng chỉ định về các bước tiếp theo. Quyền về báo
cáo bằng văn bản không được qui định bằng luật
pháp. Trong thực tế như vậy có thể là, bác sĩ điều
trị từ bệnh viện gửi trực tiếp thông tin này cho bác
sĩ đa khoa, người đã đề nghị gửi bệnh nhân đến
bệnh viện điều trị. Bệnh nhân khi xuất viện được
cung cấp thuốc men cho ba ngày.
Việc cho xuất viện trước thời hạn được thực
hiện căn cứ vào đề nghị bằng văn bản của bệnh
nhân. Cũng có thể xảy ra việc cho ra viện trước
thời hạn từ phía cơ sở y tế, trong trường hợp khi
mà bệnh nhân bằng những hành động có hệ thống
vi phạm nghiêm trọng nội qui của cơ sở y tế và từ
chối cộng tác điều trị một cách dứt khoát. Không
thể cho ra viện trước thời hạn đối với những bệnh
nhân nằm viện do bị cưỡng bức điều trị.
Những cơ sở y tế có lựa chọn được gọi là bệnh
viện đại học. Các nơi làm việc chuyên môn của nó
được sử dụng như cơ sở học tập cho đại học y tế và
để đào tạo bác sĩ. Khu vực giường bệnh được gọi
là nhà thương.
Chủ đề
Điều trị trong nhà thương ngoài các bệnh viện
còn được cung cấp bởi mạng lưới những trung tâm
y tế chuyên ngành. Đó là nơi điều trị những người
bệnh lâu ngày, điều trị bệnh tâm thần, trung tâm
phục hồi chức năng, hồi sức và dưỡng sinh, viện
lao và các bệnh đường hô hấp và điều trị an dưỡng.
Tên gọi của phần lớn các trung tâm điều trị này đã
cho thấy rõ nó chữa chạy những chứng bệnh gì.
Trong các cơ sở dưỡng sinh dưới sự giám sát của
bác sĩ, chăm sóc tổng hợp thường tận dụng điều
kiện thuận lợi về khí hậu và tôn trọng những nhu
cầu chế độ sống cần thiết cho các bệnh nhân mà
sức khoẻ của họ bị đe doạ hay những người trong
quá trình hồi phục sức khoẻ. Viện điều dưỡng
bệnh nhân kinh niên cung cấp cho những người
bệnh sức khoẻ bị đe doạ hay tổn thương sự chăm
sóc y tế cần thiết, điều trị và giữ đúng chế độ sống
thích hợp ngoài giờ hành chính. Viện an dưỡng
cung cấp cho bệnh nhân dịch vụ chăm sóc sức
khoẻ đặc biệt cả cho bệnh nhân ngoại trú. Để điều
trị được vận dụng chủ yếu các nguồn thuốc hay
môi trường khí hậu tự nhiên.
MUDr. Alena Hoznauerová
7
2-09 Vietnam.indd 7
1.4.2009 10:54:28
Encyklopedie zdraví
Từ điển bách khoa sức khỏe
Hepatitida
Jedná se o zánětlivé onemocnění jater. Nejčastější – virová hepatitida – lidově nazývaná infekční žloutenka, je nakažlivé onemocnění způsobené viry napadajícími játra. Žloutenka
(podle žlutého zabarvení očního bělma a kůže) je příznak, který při virové hepatitidě může,
ale také nemusí být přítomen.
Žloutenka (žluté zabarvení) se může vyskytovat
u řady jiných onemocnění např. žlučníku, slinivky
břišní. Zánět jater mohou způsobit i některé druhy
bakterií a parazitů. Nebo může být způsoben toxickým vlivem některých škodlivin, např. alkoholu, drog, některých léků.
Virové hepatitidy
Jsou způsobené několika typy virů, hlavně typu
A, B a C. Liší se vzájemně způsobem přenosu,
délkou inkubační doby, průběhem s možností přechodu do chronického onemocnění.
Hepatitida A
Je označována jako nemoc špinavých rukou.
Přenáší se potravinami nebo vodou při jejich znečištění např. fekáliemi. Inkubační doba 15-50 dní
(průměrně 32 dní). Virus je ve stolici prokazatelný tři týdny před začátkem zdravotních obtíží
a dva až tři týdny po jejich začátku. Po celou tuto
dobu je nemocný nakažlivý a proto se hepatitidy
tak snadno šíří.
Příznaky akutní hepatitidy: celková únava, pocit na zvracení, bolesti kloubů, svalů, tupá bolest
pod žeberním obloukem, zvýšená teplota, tmavá
moč, světlá stolice. U některých nemocných se
objeví žloutenka. Příznaky bývají často nevýrazné,
zvláště u dětí a mladých lidí, často podobné běžné
chřipce, nebo se nemusí prakticky vůbec projevit.
Léčba: v České republice je ze zákona nařízena
povinná izolace nemocných s akutní hepatitidou
na infekčních odděleních. Doporučuje se klidový
režim, několikaměsíční přerušení sportovních či
profesionálních aktivit, dieta – zcela se vyvarovat
alkoholu a přepáleným tukům. Léčba vitaminy,
hepatoprotektivy (léky chránící jaterní buňky
a podporující jejich obnovu).
V krevním séru jsou prokazatelné protilátky, které chrání před novou infekcí virem hepatitidy A.
Přechod do chronického stadia u hepatitidy A nebyl prokázán. Proti hepatitidě A je možno očkovat.
Hepatitida B
Přenos infekce nejčastěji infikovanými tělesnými tekutinami (krev, sliny, sperma, poševní
sekret). Zdrojem nákazy je obvykle člověk v akutní nebo chronické fázi hepatitidy B. Podmínkou
přenosu je průnik viru z infikované tělesné tekutiny nakaženého člověka do krve příjemce. Virus
je velmi infekční, k nákaze stačí drobná ranka
nebo oděrka. Nebezpečné pro nákazu jsou např.
infikované injekční jehly u narkomanů, nekvalitní
tetovací a piercingová studia. Do roku 1992 (kdy
bylo zavedeno plošné testování dárců krve), byl
možný přenos transfuzí krve nebo aplikací krevních derivátů. Přenos infekce je možný i používáním společných hygienických potřeb (ručníky,
kartáček na zuby, holicí strojek a pod.). Také pohlavním stykem. Nebezpečný je přenos na novorozence od matky, která je HBsAg pozitivní, nebo
8
2-09 Vietnam.indd 8
1.4.2009 10:54:28
Encyklopedie zdraví
která byla během těhotenství infikována virovou
hepatitidou B.
Inkubační doba, tj. od nákazy do propuknutí
prvních příznaků, je dlouhá 4 týdny až 6 měsíců.
Příznaky jsou podobné jako u hepatitidy A. Asi
u 5-10 % případů onemocnění akutní hepatitidou
B je třeba počítat s přechodem do chronické hepatitidy. Tito lidé často o své nemoci nevědí, jsou
však zdrojem nákazy pro okolí. V současné době
je celosvětově chronicky infikováno virem hepatitidy B asi 400 milionů lidí.
Pravděpodobnost chronicity u novorozenců
infikovaných od matky je vyšší než 90 %, při infikování dětí mladších 5 let je pravděpodobnost
vzniku chronické infekce HBV 25-50 %. Infekce
novorozenců a malých dětí jsou v současné době
v České republice výjimečné díky screeningu
všech těhotných na HBsAg a následné pasivní
a aktivní imunizaci novorozenců HBsAg pozitivních matek a díky povinnému očkování dětí.
Hepatitida B zanechává doživotní imunitu vůči
viru B.
Očkování je nejúčinnější ochrana proti hepatitidě B. Od roku 2001 je toto očkování v České republice zařazeno do dětských očkovacích
programů. Od 1. 1. 2007 je očkování prováděno
v rámci kombinovaného očkování se šestivalentní
vakcínou (tj. společně s očkováním proti tetanu,
záškrtu, dávivému kašli, hemofilovým nákazám
typu b a dětské přenosné obrně). Očkují se kojenci v prvním roce života a děti ve 12 letech. Ostatní
zájemci si mohou očkovací látku koupit. K dispozici je i kombinovaná vakcína proti viru hepatitidy B a zároveň proti hepatitidě typu A. Obvykle
je třeba absolvovat tři injekce v různých časových
intervalech dle očkovacího schématu. O očkování
můžete požádat praktického lékaře.
Hepatitida C
Původce hepatitidy C byl objeven až v roce
1989. Přenos infekce především nakaženou krví.
První velkou rizikovou skupinu tvoří pacienti,
kteří do roku 1992 dostali transfuzi krve. Druhou
hlavní skupinou jsou uživatelé nitrožilních drog.
Nákaza se přenáší opakovaným používáním a vzájemným půjčováním injekčních jehel. Infikovanou jehlou při tetování, piercingu. Pohlavní styk
je cesta možná, ale méně obvyklá. K přenosu viru
Từ điển bách khoa sức khỏe
na dítě může dojít od nakažené matky během porodu, nebo z krvácejících bradavek.
Inkubační doba: průměrně 6 - 9 týdnů, možná je kratší i delší. Průběh: onemocnění probíhá
často nenápadně, mnoho nemocných se o své
nemoci dovídá až po letech. Hepatitida C v 7085 % případů přechází do chronicity. Hepatitida C neohrožuje tolik akutním průběhem, ale
následky chronické fáze. Progrese choroby je
většinou pomalá, měsíce až roky, kdy dochází
k cirhóze, rakovině jater a v konečném stadiu
k selhání jater.
Choroba se dnes stává velkým zdravotním problémem, počet nakažených velmi narůstá. Chronickou formou trpí více než 170 milionů lidí na
celém světě. Toto onemocnění se vyskytuje nejčastěji v rizikových skupinách, jejichž členové
v naprosté většině nejsou vyšetřeni a nelze tedy
odhadnout, kolik nakažených se pohybuje po
světě bez diagnózy. Existuje ale i mnoho nemocných, u kterých není přítomen žádný z rizikových
faktorů a až u každého desátého nemocného nelze
zjistit, jak k nákaze došlo.
Po prodělané hepatitidě C se netvoří protilátky, nemocí se lze nakazit i vícekrát za život. Zatím
proti hepatitidě C neexistuje očkování.
Diagnostika hepatitid
Na poruchu funkce jater mnohdy upozorní vyšetření jaterních testů (ALT, AST, GMT, ALP),
hladiny bilirubinu, albuminu, cholesterolu, vyšetření krevní srážlivosti. Důležité je serologické
vyšetření určující přítomnost protilátek v krvi. Vyšetření může lékař doplnit ultrazvukem nebo CT
jater, eventuálně indikovat jaterní biopsii.
Léčba chronické hepatitidy
Je nutná dlouhodobá, event. celoživotní dispenzarizace v jaterních poradnách infekčních,
gastroenterologických nebo interních pracovišť.
Léčba je úspěšná jen v 50-60 % případů. Čím dříve se s ní začne, tím je úspěšnější. Kromě vitaminů
a diet je možné léčit injekčním podáváním látek
ovlivňujících imunitu (interferonů) a perorálně
podávaným antivirotikem. Tyto léky mají bránit
množení virů v buňkách, event. viry i likvidovat.
Léčba je velmi finančně nákladná a zpravidla dlouhodobá.
MUDr. Věra Tvardíková
9
2-09 Vietnam.indd 9
1.4.2009 10:54:29
Encyklopedie zdraví
Từ điển bách khoa sức khỏe
Hepatitida
Là bệnh gan bị viêm. Phổ biến nhất- viên gan do virus- dân gian gọi là bệnh vàng da, nguyên
nhân gây bệnh là do gan bị virus tấn công. Vàng da (căn cứ theo lòng trắng con ngươi mắt và da
bị vàng) là dấu hiệu có thể của viêm gan do virus, song cũng không nhất thiết như vậy.
Vàng da (chuyển sang mầu vàng) cũng có thể
xuất hiện khi mắc những chứng bệnh khác, như
mật, tuyến tuỵ ổ bụng. Viên gan cũng có thể từ
nguyên nhân một số loại vi trùng và ký sinh trùng
gây ra. Nhưng cũng có thể do ảnh hưởng của độc
chất ô nhiễm, ví dụ rượu cồn, ma tuý, một số
thuốc khác.
Viên gan do virus
Do một số loại virus gây ra, nhất là loại A, B và C.
Khác nhau bởi hình thức lây nhiễm, thời gian ủ bệnh,
quá trình biến chuyển sang thành bệnh mãn tính.
Viêm gan siêu vi A
Được mệnh danh là bệnh do tay bẩn. Lây lan qua
thực phẩm hay nước uống bị nhiễm bẩn, ví dụ do
phân. Thời gian ủ bệnh từ 15-50 ngày (trung bình
32 ngày). Siêu vi khuẩn trong phân có thể xuất hiện
ba tuần trước khi bắt đầu những triệu chứng về sức
khoẻ và hai tới ba tuần sau khi nó bắt đầu. Trong
suốt thời gian đó người bệnh bị lây nhiễm và vì thế
cho nên viêm gan dễ dàng lây lan rộng.
Các triệu chứng cấp tính của viêm gan: toàn
thân mệt mỏi, cảm giác buồn nôn, đau nhức khớp,
cơ bắp, đau tức vùng bụng dưới vòng xương sườn,
sốt, nước tiểu sẫm mầu, phân trắng lỏng. Một số
người bệnh có triệu chứng vàng da. Các biểu hiện
thường không rõ rệt, nhất là với trẻ con và thanh
thiếu niên, ngỡ như cảm cúm thông thường hoặc
hoàn toàn không có triệu chứng gì bất thường.
Điều trị: Tại CH Séc luật pháp bắt buộc người
bệnh viêm gan cấp tính phải cách li trong khoa
truyền nhiễm. Áp dụng chế độ nghỉ ngơi, trong
nhiều tháng phải ngưng các hoạt động thể thao
hay nghề nghiệp vận động, ăn uống kiêng khêmhoàn toàn tráng bia rượu và đồ ăn có chất béo rán
cháy ròn. Điều trị bằng sinh tố, hepatoprotektiva
(thuốc bảo vệ và hỗ trợ phục hồi các tế bào gan).
Tiếp huyết thanh có kháng chất, ngăn ngừa siêu vi
viên gan A mới tấn công. Cho tới nay chưa ghi nhận
thấy hiện tượng viêm gan siêu vi A chuyển sang mãn
tính. Có thể tiêm chủng phòng viêm gan siêu vi A.
Viên gan siêu vi B
Truyền nhiễm bệnh chủ yếu bởi các chất lỏng
cơ thể bị mắc bệnh (máu, nước bọt, tinh dịch,
chất nhờn âm hộ). Nguồn lây nhiễm thường là từ
những người bệnh bị nhiễm trùng viên gan B giai
đoạn cấp hoặc mãn tính. Điều kiện lây nhiễm là
siêu vi từ chất lỏng cơ thể người mắc bệnh truyền
sang được máu của người không bị bệnh. Virus rất
dễ lây nhiễm, chỉ cần một chút trầy sước rất nhỏ.
Nguy cơ lây nhiễm có thể ví dụ kim tiêm chích
nhiễm bẩn của người nghiện, phương tiện xăm trổ
không tiệt trùng. Đến năm 1992 (khi bắt đầu áp
dụng biện pháp xét nghiệm tập thể những người
hiến máu), có thể lây nhiễm qua đường truyền
máu hay ứng dụng lọc máu. Lây nhiễm cũng có
thể xảy ra kể cả khi sử dụng chung các dụng cụ vệ
sinh (khăn mặt, bàn chải đánh răng, máy cạo râu,
v.v...). Và cả quan hệ sinh lí. Nguy hiểm nhất là lây
nhiễm từ mẹ sang trẻ sơ sinh, khi mẹ bị HBsAg
dương tính, hay bị nhiễm siêu vi viên gan B trong
thời kỳ mang thai.
Thời gian ủ bệnh, nghĩa là từ khi bị lây nhiễm
cho tới lúc xuất hiện các triệu chứng lâm sàng
đầu tiên khoảng từ 4 tuần tới 6 tháng. Các triệu
chứng cũng tương tự như với siêu vi A. Khoảng từ
5-10% các trường hợp mắc bệnh viêm gan siêu vi
B chuyển từ cấp tính thành bệnh mãn tính. Những
người bệnh này thường không biết là mình đã bị
lây nhiễm và đó là mầm bệnh cho những người
xung quanh. Hiện nay trên toàn thế giới có khoảng
400 triệu người nhiễm viêm gan siêu vi B.
Xác xuất trẻ sơ sinh bị viêm gan mãn tính do lây
từ mẹ lên tới hơn 90%, trẻ em dưới 5 tuổi bị lây
nhiễm và phát triển sang giai đoạn HBV mãn tính
là 25-50%. Hiện nay trường hợp trẻ sơ sinh và trẻ
em tại CH Séc bị nhiễm bệnh là hết sức hiếm hoi,
bởi tất cả các phụ nữ mang thai đều được kiểm tra
xét nghiệm HBsAg và sau đó là cả các biện pháp
cách li tích cực trẻ sơ sinh với mẹ bị HBsAg dương
tính và do cả việc trẻ em phải có nghĩa vụ tiêm
chủng.
10
2-09 Vietnam.indd 10
1.4.2009 10:54:29
Encyklopedie zdraví
Viêm gan siêu vi B để lại khả năng miễn dịch
suốt đời với virus B.
Tiêm chủng là biện pháp hữu hiệu nhất chống
lại bệnh viêm gan siêu vi B. Từ năm 2001, biện
pháp tiêm chủng này được đưa vào chương trình
tiêm chủng cho trẻ em của CH Séc. Từ ngày
01/01/2007 tiêm phòng này được thực hiện trong
khuôn khổ tiêm chủng tổng hợp sáu loại vắc-xin
(nghĩa là cùng với tiêm phòng chống uốn ván,
bạch hầu, ho gà, chảy máu bẩm sinh, nhiễm trùng
loại b và bại liệt truyền nhiễm). Việc tiêm chủng
thực hiện trong giai đoạn năm đầu tiên và khi trẻ
12 tuổi. Những đối tượng khác có nhu cầu tiêm
chủng thì phải tự mua vắc-xin. Cũng có cả vắc-xin
tổng hợp chống siêu vi viêm gan B và đống thới
chống viêm gan siêu vi A. Thông thường cần phải
tiêm ba mũi vào các thời kỳ khác nhau trong lịch
trình tiêm phòng. Có thể yêu cấu bác sĩ đã khoa
cung cấp thông tin về khả năng tiêm chủng này.
Viêm gan siêu vi C
Phải đến năm 1989 mới phát hiện được nguồn
gốc viêm gan siêu vi C. Lây nhiễm chủ yếu do máu
bị nhiễm trùng. Nhóm bệnh nhân đông đảo chứa
đựng nhiều nguy cơ nhất là những người được
truyền máu cho đến năm 1992. Nhóm chính thứ
hai là những người sử dụng ma tuý qua tiêm chích.
Lây nhiễm bởi những kim tiêm sử dụng nhiều lần
và trao đổi lẫn nhau. Kim xăm trổ bẩn. Cũng có thể
qua đường quan hệ sinh dục, nhưng không phổ
biến. Siêu vi có thể lây truyền sang từ mẹ sang trẻ sơ
sinh trong quá trình sinh nở hay đầu vú chảy máu.
Thời gian ủ bệnh: từ 6-9 tuần, nhưng cũng có
thể ngắn hoặc dài hơn. Diễn biến: quá trình mắc
bệnh diễn ra rất đỗi bình thường, nhiều bệnh
Từ điển bách khoa sức khỏe
nhân chỉ biết mình có bệnh sau nhiều năm. Viên
gan siêu vi C có tới 70-85% các trường hợp chuyển
thành mãn tính. Viên gan C không đe doạ nhiều
trong quá trình cấp tính, mà hậu quả của nó nằm ở
giai đoạn mãn tính. Đa số bệnh trình diễn ra chậm,
hàng tháng thậm chí hàng năm, khi dẫn đến giai
đoạn xơ gan, ung thư gan và cuối cùng làm gan mất
chức năng.
Hiện nay căn bệnh này trở nên nghiêm trọng với
y học, số người mắc bệnh tăng rất nhanh. Hơn 170
triệu người trên thế giới đang bị viêm gan A siêu vi
mãn tính. Căn bệnh này dễ nảy sinh trong những
nhóm người nhiều nguy cơ, mà đại bộ phận thành
viên không được theo dõi điều trị vì thế cho nên
không thể ước lượng có bao nhiêu người mắc bệnh
này trên thế giới mà không có sự chuẩn đoán bệnh.
Song cũng có rất nhiều bệnh nhân không hề có sự
dính dáng tới bất kỳ yếu tố rủi ro nào và một phần
mười những bệnh nhân như vậy không thể xác
định được nguyên nhân lây bệnh.
Sau khi bị lây bệnh viêm gan siêu vi C, cơ thể
không tự hình thành kháng chất, cho nên một
người có thể bị lây nhiễm bệnh này nhiều lần trong
đời. Tạm thời y học chưa phát minh được vắc-xin
ngừa viêm gan siêu vi C.
Chuẩn đoán bệnh viêm gan
Chức năng của gan có vấn đề nhiều khi được
chỉ ra qua các khám xét nghiệm (ALT, AST, GMT,
ALP), cấp độ sắc tố mật, protein, cholesterol, các
xét nghiệm đông máu. Điều quan trọng là kiểm tra
huyết thanh xác định sự có mặt của chất đề kháng
trong máu. Bác sĩ có thể xét nghiệm bổ xung bằng
siêu âm hay CT gan, xác định sinh thiết gan có thể
xảy ra.
Điều trị viêm gan mãn tính
Cần phải lâu dài, thậm chí có thể là cả đời phải
tích cực tìm hiểu về các biện pháp phòng và chữa
trị tại các cơ sở cố vấn phòng bệnh hay điều trị
nội trú. Chỉ có từ 50-60% các trường hợp điều trị
thành công. Càng bắt đầu sớm thì khả năng chữa
khỏi bệnh càng cao. Ngoài sinh tố và kiêng khem
thì còn có thể điều trị bằng biện pháp tiêm thuốc
tác động tới kháng thể (interferon) và uống thuốc
chống siêu vi trùng. Loại thuốc này ngăn chặn virus nảy nở trong tế bào và có thể tiêu diệt virus.
Quá trình điều trị là hết sức tốn kém và thường lâu
dài.
MUDr. Věra Tvardíková
11
2-09 Vietnam.indd 11
1.4.2009 10:54:29
Slovníček
Nadváha, otylost – obezita • Quá cân, béo phì-phì
nộn
Problémy psychomotorické, výchovné • Vấn đề về
tâm lí, giáo dục
kojenec • trẻ sơ sinh
nehraje si s ručičkama • không nghịch chơi với những
ngón tay
nehraje si s nožičkama • không nghịch chơi với chân
nezvedá hlavičku • không nâng đầu
nepřitahuje se do sedu • không cố ngồi dậy
neobrací se na bříško • không lẫy nằm sấp
nestaví se v postýlce • không đứng dậy trong cũi
nebrouká si • không bi bô
je nápadně chabé • yếu đuối rõ rệt
má bloudivé pohyby očima • ánh mắt đờ đẫn
má záškuby končetin • cơn giật chân tay
má záškuby v obličeji • giật trên mặt
dlouhodobě bez příčiny pláče • khóc dai dẳng không
rõ nguyên nhân
batole • trẻ lẫm chẫm
při pláči, či křiku modrá a přestává dýchat • xanh tái và
ngừng thở khi khóc hay khi gào
má stavy, kdy krátkodobě ztrácí vědomí • đôi khi xảy ra
tình trạng bại thức nhất thời-ngất ngắn
nevyslovuje některé hlásky • không phát âm được một
số từ
zadrhává v řeči na začátku slova • khó khăn khi nói từ
đầu tiên trong câu
koktá • nói lắp
je vzdorovité • bướng bỉnh
neodůvodněně ubližuje jiným dětem • bắt nạt trẻ khác
không có nguyên nhân
je bojácné • nhút nhát
trpí nočními děsy • hay bị ác mộng
odmítá chodit do kolektivu – jesle, školka • không
muốn vào tập thể-nhà trẻ, mẫu giáo
větší dítě • trẻ lớn
má samovolné záškuby v obličeji – tiky • liên tục giật
trên mặt-ví dụ nháy mắt liên tục
v rozrušení koktá • nói lắp khi vội vàng, bị bất ngờ
udává – vymýšlí si různé bolesti, nemožnost pohybu •
bịa nhiều lí do để không thể vận động
má neodůvodněné pocity pronásledování • có cảm
giác bị theo đuổi không lí do
odmítá jídlo – anorexie • không chịu ăn
hodně jí a úmyslně zvrací jídlo – bulimie • ăn nhiều và
cố tình nôn
změna chování – nápadný smutek, samotářství • thay
đổi thái độ-buồn rõ rệt, thu mình lại
záškoláctví • trốn học
podezření na požívání drog • nghi ngờ sử dụng ma tuý
Hepatitidy • Bệnh viêm gan
akutní příznaky • các triệu chứng cấp tính
alkohol • rượu, cồn
ambulance odborného lékaře • bác sĩ chuyên khoa
ngoại trú
bezpříznakové onemocnění • bệnh không có triệu
chứng
bilirubin • sắc tố mật
biochemické vyšetření krve • phương pháp sinh hoá
xét nghiệm máu
bolesti kloubů a svalů • đau nhức khớp và cơ bắp
cirhóza • xơ cứng, chai
drogy • ma tuý
hygienické návyky • thói quen vệ sinh
chronické onemocnění • bệnh mãn tính
infekční oddělení nemocnice • khoa truyền nhiễm tại
bệnh viện
infikované injekční jehly • kim tiên bẩn
inkubační doba • thời gian ủ bệnh
jaterní dieta • chế độ kiêng lợi cho gan
jaterní kóma • hôn mê gan
jaterní testy • các xét nghiệm kiểm tra gan
kombinovaná vakcína • vắc-xin kết hợp
krev • máu
narkomani • những người nghiện ma tuý
nevolnost • buồn nôn, khó chịu
pohlavní styk • quan hệ sinh lí
povinné očkování proti hepatitidě B • tiêm chủng bắt
buộc chống viêm gan B
pravidelné kontroly • kiểm tra định kỳ
protilátky • kháng chất
sliny • nước bọt
sperma • tinh dịch
svědění kůže • mẩn ngứa da
světlá stolice • phân trắng
tělesné tekutiny • chất lỏng cơ thể
teplota • nhiệt độ
tmavá moč • nước tiểu sẫm mầu
únava • mệt mỏi
virový zánět jater • viên gan do virus
vitaminy • vitamine
vrozená nákaza novorozence • viêm nhiễm bẩm sinh
ở trẻ sơ sinh
zdroj nákazy • mầm bệnh, nguồn gốc ổ bệnh
žloutenka • vàng da
MUDr. N. Lyčková
12
2-09 Vietnam.indd 12
1.4.2009 10:54:30
Otázky a odpovědi
Trả lời câu hỏi
Odpovídáme na vaše dotazy
1) Mám sjednané pojištění v Pojišťovně VZP,
a. s., pro případ komplexní péče. V jakém zdravotnickém zařízení se mohu nechat ošetřit?
Pojišťovna VZP, a. s., má velmi širokou síť
smluvních zdravotnických zařízení, a to více jak
4000 po celé České republice. V případě sjednaného zdravotního pojištění pro případ komplexní
péče, byste měl vždy navštívit smluvní zdravotnické zařízení. Pokud tak učiníte, může vám Pojišťovna VZP, a. s., zaručit bezhotovostní péči u lékaře,
protože lékař následně z takovéhoto smluvního
zdravotnického zařízení komunikuje přímo s Pojišťovnou VZP, a. s.
Pokud by se ale jednalo v rámci vašeho pojištění o nutnou a neodkladnou zdravotní péči, pak
jakékoli zdravotnické zařízení vás musí ošetřit.
V takovém případě se může stát, že budete muset
zdravotní péči uhradit v hotovosti, pak si musíte
uschovat veškeré originály dokladů o zaplacení
a následně vypsat oznámení o škodné události
a předložit tyto doklady Pojišťovně VZP, a. s.
Jak se dá placení v hotovosti předcházet (přímá úhrada za zdravotní péči, nevíte-li zda jste ve
smluvním zdravotnickém zařízení či nikoli)? Musíte vždy, pokud to váš zdravotní stav dovolí, kontaktovat asistenční službu AXA Assistance CZ,
s. r. o. Nově můžete kontaktovat službu Doktor
NONSTOP, kde vám vyhledají:
– nejbližší pohotovostní lékařskou službu,
– nejbližší lékárnu s pohotovostní službou,
– nejbližší nemocnici s pohotovostním provozem.
2) Chci si sjednat zdravotní pojištění cizinců
pro případ komplexní péče – pojištění, které je
obdobné veřejnému pojištění v České republice. Během svého pobytu bych chtěl cestovat
i po Evropě, bude se mi toto pojištění na cesty
vztahovat?
Pokud si sjednáte pouze Zdravotní pojištění cizinců pro případ komplexní péče, pak toto pojištění se bude vztahovat jen na území ČR a případnou
repatriaci (převoz) do státu, jehož cestovní doklad
vlastníte, popřípadě do jiného státu, ve kterém
máte povolen pobyt.
Pojišťovna VZP, a. s., nabízí pro své klienty,
kteří si sjednají zdravotní pojištění pro cizince, za
zvýhodněnou cenu připojištění léčebných výloh
(nutné ošetření ve zdravotnickém zařízení, nutnou hospitalizaci a případnou repatriaci) v celém
Schengenském prostoru. Toto připojištění se vám
určitě vyplatí, pokud budete často cestovat po
Evropě. Dále se nemusíte před každou cestou zabývat tím, kde a jak se můžete připojistit. Pokud
ale chcete vycestovat mimo Českou republiku jen
příležitostně (např. 2-3x za rok), pak si můžete na
všech pobočkách Pojišťovny VZP, a. s., sjednat
klasické cestovní pojištění do zahraničí.
Ing. Viktoriya Bulich
Bạn hỏi chúng tôi trả lời
1) Tôi có bảo hiểm y tế với Bảo hiểm VZP,
a.s., để chăm sóc sức khoẻ trọn vẹn. Tôi có thể
đến khám tại các cơ sở y tế nào?
Bảo hiểm VZP, a.s., có hợp đồng với mạng lưới
rất rộng rãi những cơ sở cung cấp dịch vụ y tế, và
đó là hơn 4 nghìn nằm trên khắp đất nước CH
Séc. Trong trường hợp có bảo hiểm y tế để chăm
sóc sức khoẻ trọn vẹn, bao giờ bạn cũng nên đến
các cơ sở y tế có hợp đồng. Nếu bạn làm như vậy,
Bảo hiểm VZP, a.s., có thể bảo đảm với bạn việc
khám bệnh không mất tiền, bởi vì ngay sau đó bác
sĩ trong khuôn khổ gọi là cơ sở y tế thoả thuận sẽ
liên hệ trực tiếp với Bảo hiểm VZP, a.s.
Nhưng nếu như trong khuôn khổ bảo hiểm của
chúng tôi bạn chỉ có hình thức chăm sóc sức khoẻ
cấp thiết và không thể trì hoãn, thì bất cứ cơ sở y tế
nào cũng phải khám bệnh cho bạn. Trong những
trường hợp như vậy có thể xảy ra tình huống, là
bạn sẽ phải trang trải chi phí chăm sóc sức khoẻ
bằng tiền mặt, thì bạn sẽ phải lưu lại tất cả các tài
liệu gốc về việc trả viện phí và sau đó thông báo
về sự kiện bảo hiểm và trình những giấy tờ đó cho
Bảo hiểm VZP, a.s.
Làm cách nào để có thể tránh việc phải thanh
toán bằng tiền mặt (trả tiền viện phí trực tiếp, nếu
như bạn không biết rõ là bạn đang ở cơ sở chăm
13
2-09 Vietnam.indd 13
1.4.2009 10:54:30
Aktuality
Tin thời sự
sóc y tế có hợp đồng hay là không)? Thì nếu như
tình trạng sức khoẻ của mình cho phép, bao giờ
bạn cũng phải liên hệ với dịch vụ hỗ trợ AXA Assistance CZ, s.r.o. Bạn còn có thể liên hệ với dịch
vụ mới nữa là Bác sĩ NONSTOP, tìm giúp bạn:
– phòng trực ban cấp cứu gần nhất,
– hiệu thuốc tân dược có dịch vụ trực ban gần nhất,
– bệnh viện gần nhất có trực ban cấp cứu.
2) Tôi muốn ký hợp đồng bảo hiểm y tế
của người ngoại quốc để được chăm sóc sức
khoẻ trọn ven-là hình thức bảo hiểm tương tự
với bảo hiểm sức khoẻ phổ thông tại CH Séc.
Trong thời gian cư trú, tôi còn muốn đi cả sang
các nước châu Âu, bảo hiểm này cũng có giá trị
cho hành trình của tôi?
Nếu như bạn chỉ có hợp đồng Bảo hiểm y tế cho
người nước ngoài để được chăm sóc sức khoẻ trọn
vẹn, thì bảo hiểm này sẽ chỉ có giá trị trên lãnh thổ
CH Séc và trong trường hợp hồi hương (chuyển
về) tới quốc gia cấp cho bạn giấy tờ đi đường, hay
quốc gia khác mà bạn có giấy phép cư trú.
Bảo hiểm VZP, a.s., cung cấp cho khách hàng
của mình, những người nước ngoài có hợp đồng
bảo hiểm y tế, hình thức bảo hiểm bổ xung chi phí
điều trị với giá ưu đãi (được sơ khám trong các cơ
sở y tế, được nằm điều trị sơ cứu và nếu cần thì hồi
hương) trên toàn khu vực Schengen. Hình thức
bảo hiểm bổ xung này chắc chắn có lợi cho bạn,
nếu như bạn là người thường xuyên đi lại trong
châu Âu. Thêm nữa, bạn không cần cứ trước mỗi
chuyến đi lại phải lo nghĩ đến việc bảo hiểm thêm
thế nào, ở đâu. Còn nếu như bạn chỉ thỉnh thoảng
mới đi ra khỏi lãnh thổ CH Séc (ví dụ hai ba lần
một năm), thì tại tất cả các chi nhánh của Bảo
hiểm VZP, a.s., có thể ký hợp đồng bảo hiểm du
lịch ra nước ngoài truyền thống.
Kỹ sư Viktorija Bulich
Představujeme pobočky
Pojišťovny VZP
Zdravotní pojištění pro případ nutné a neodkladné péče, zdravotní pojištění pro případ komplexní
péče nebo cestovní pojištění na cesty do zahraničí
můžete sjednat na našich pobočkách Pojišťovny
VZP, a. s., v Liberci, Vzdušná 1360/1, nebo v nedalekém Jablonci nad Nisou, Budovatelů 7.
Otevírací doba
v Liberci:
PO 8.00 – 17.00 h
ÚT 8.00 – 15.00 h
ST 8.00 – 17.00 h
ČT 8.00 – 15.00 h
PÁ 8.00 – 15.00 h
Kontaktní tel.:
+420 485 146 091
Otevírací doba
v Jablonci n. Nisou:
PO 8.00 – 17.00 h
ÚT 8.00 – 15.00 h
ST 8.00 – 17.00 h
ČT 8.00 – 15.00 h
PÁ 8.00 – 15.00 h
Kontaktní tel.:
+420 952 231 599
Ing. Viktoriya Bulich
Chúng tôi giới thiệu chi
nhánh Bảo hiểm VZP
Các bạn có thể đàm phán với chúng tôi tại
các chi nhánh Bảo hiểm VZP, a.s., tại Liberec,
Vzdušná 1360/1, hay tại Jablonec nad Nisou gần
đó, ở phố Budovatelů 7, về các loại hình bảo hiểm
y tế cho trường hợp khẩn thiết và chăm sóc sức
khoẻ không thể trì hoãn, bảo hiểm y tế để được
chăm sóc sức khoẻ trọn vẹn hay bảo hiểm du lịch
cho các chuyến đi ra nước ngoài.
Giờ mở cửa tại
Jablonec nad Nisou:
Thứ hai: 8.00-17.00 giờ Thứ hai: 8.00-17.00 giờ
Thứ ba: 8.00-15.00 giờ
Thứ ba: 8.00-15.00 giờ
Thứ tư: 8.00- 17.00 giờ
Thứ tư: 8.00-17.00 giờ
Thứ năm: 8.00-15.00 giờ Thứ năm: 8.00-15.00 giờ
Thứ sáu: 8.00- 15.00 giờ Thứ sáu: 8.00-15.00 giờ
Điện thoại liên hệ:
Điện thoại liên hệ:
+420 485 146 091
+420 952 231 599
Kỹ sư Viktorija Bulich
Giờ mở cửa tại Liberec:
14
2-09 Vietnam.indd 14
1.4.2009 10:54:30
Soutěž
Mới-Cuộc thi cho bạn đọc
Čtenářská soutěž Pojišťovny VZP, a. s.
Vážení čtenáři,
rádi bychom vás v dalším čísle našeho časopisu přizvali k soutěži týkající se státních symbolů,
kterými se Česká republika reprezentuje ve vztahu
k jiným státům, kterými vyjadřuje svou historii,
územní vývoj, státoprávní povahu i národní identitu. Podoba státních symbolů má i svoje historické
opodstatnění.
Výhra čeká na tři vylosované z vás, kteří správné
písemné odpovědi zašlou s nejpozdějším datem
odeslání 2. 5. 2009 (platí datum poštovního razítka) na adresu Pojišťovna VZP, a. s., Jankovcova
1556/2b, 170 00 Praha 7 a na obálku napíší heslo
SOUTĚŽ.
Soutěžní otázky:
1. Co patří mezi státní symboly České republiky
dané Ústavou ČR?
a) velký a malý státní znak, státní barvy, státní
vlajka, vlajka prezidenta republiky, státní pečeť
a státní hymna;
b) pouze státní pečeť a státní hymna a státní vlajka;
c) pouze státní barvy a státní hymna.
2. Jaké jsou zákonem stanovené státní barvy?
a) zlatá, bílá, červená;
b) bílá, červená a modrá;
c) žlutá, bílá, modrá.
3. Kdo je autorem slov státní hymny „Kde domov
můj“?
a) Josef Kajetán Tyl;
b) Petr Bezruč;
c) Božena Němcová.
4. Kdo je autorem hudby státní hymny „Kde domov můj“?
a) Bedřich Smetana;
b) Antonín Dvořák;
c) František Škroup.
5. Jaký nápis je na vlajce prezidenta republiky?
a) Pravda vítězí;
b) Žádný;
c) Hospodine, pomiluj ny.
6. Co patří mezi tradiční symboly českého státu,
které nejsou zakotveny v ústavě?
a) štít;
b) klíč;
c) české korunovační klenoty.
Zapište správné odpovědi pod čísla příslušných
otázek na Soutěžním lístku, který pak vystřihněte a pošlete na naší adresu (Pojišťovna VZP, a. s.,
Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7) a na obálku
napište heslo SOUTĚŽ.
Každý čtenář se může čtenářské soutěže zúčastnit jen jedním Soutěžním lístkem (nebo jeho xerokopií) a ze soutěže jsou vyloučeni zaměstnanci
Pojišťovny VZP, a. s., a jejich rodinní příslušníci.
Podrobná pravidla soutěže jsou uveřejněna na
www.pvzp.cz.
Těšíme se na vaše správné odpovědi.
Správné odpovědi „Čtenářské soutěže Pojišťovny VZP, a. s.“ z čísla 1/2009 Česko-vietnamského
zpravodaje: 1A), 2C), 3C). Vylosovaní výherci:
Nguyen Phuong Mai, Tran Bich Hanh, Nguyen
Kieu Loan. Výhercům gratulujeme.
SOUTĚŽNÍ LÍSTEK
Jméno a příjmení ....................................................................................................................................................
Datum narození ......................................................................................................................................................
Adresa
Ulice.....................................................................................................................................................
PSČ ........................................................... Město ..............................................................................
Telefon............................................................................Elektronická adresa .....................................................
Správné odpovědi zapište do soutěžního lístku pod číslo otázky.
Otázka
1
2
3
4
5
6
Správná odpověď
Datum ...............................................................Vlastnoruční podpis ................................................................
15
2-09 Vietnam.indd 15
1.4.2009 10:54:31
Soutěž
Mới-Cuộc thi cho bạn đọc
Cuộc thi cho độc giả của Bảo hi ểm VZP, a.s.
Các bạn độc giả kính mến,
Trong số tạp chí mới này, chúng tôi lại muốn
mời các bạn tham gia cuộc thi tìm hiểu về những
biểu tượng nhà nước, đại diện cho CH Séc trong
các mối quan hệ với quốc gia khác, thể hiện lịch sử
của mình, quá trình phát triển đất nước, tính chất
pháp quyền và cả thể hiện dân tộc. Cả các biểu
tượng nhà nước cũng có lịch sử đáng kể của mình.
Phần thưởng sẽ chờ ba người được rút thăm
trong số các bạn, những người gửi phiếu ghi các
câu trả lời đúng gửi muộn nhất là ngày 02/05/2009
(căn cứ vào dấu bưu điện trên phong bì) tới địa chỉ
Pojišťovna VZP, a.s., Jankovcova 1556/2b, 170 00
Praha 7 và trên phong bì ghi mã SOUTEŽ.
Những câu hỏi dự thi:
1) Những gì thuộc về biểu tượng của CH Séc theo
Hiến pháp CH Séc?
a) quốc huy lớn và nhỏ, mầu của nhà nước, quốc
kỳ, cờ của Tổng thống, ấn chỉ của nhà nước và
quốc ca;
b) chỉ gồm ấn chỉ nhà nước, quốc ca và quốc kỳ;
c) chỉ có mầu của nhà nước và quốc ca.
2) Mầu nhà nước theo qui định của luật gồm?
a) vàng, trắng, đỏ;
b) trắng, đỏ, xanh;
c) vàng, trắng, xanh.
3) Ai là tác giả lời bài quốc ca „Đâu là quê hương
tôi“?
a) Josef Kajetán Tyl;
b) Petr Bezruč;
c) Božena Němcová.
4) Ai là tác giả nhạc bài quốc ca „Đâu là quê
hương tôi“?
a) Bedřich Smetana;
b) Antonín Dvořák;
c) František Skroup.
5) Trên lá cờ Tổng thống có dòng chữ gì?
a) Sự thật chiến thắng;
b) Không có gì;
c) Hospodine, pomiluj ny.
6) Cái gì thuộc về biểu tượng truyền thống nhà
nước Séc, mà không căn cứ vào hiến pháp?
a) Tấm khiên;
b) Chìa khoá;
c) Vương miện châu báu Séc.
Bạn hãy ghi câu trả lời đúng dưới số câu hỏi
tương ứng trong Phiếu dự thi, sau đó cắt rời và gửi
tới địa chỉ của chúng tôi (Pojišťovna VZP, a. s., Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7) và trên phong
bì ghi mã SOUTEŽ.
Mỗi độc giả chỉ có thể tham gia cuộc thi bạn đọc
bằng một Phiếu dự thi (hay bản sao) và nhân viên
Bảo hiểm VZP, a.s., cùng các thành viên gia đình
không được tham gia cuộc thi này. Thể lệ chi tiết
của cuộc thi được công bố trên trang website www.
pvzp.cz
Chúng tôi hân hạnh chờ các câu trả lời đúng của
bạn.
Đáp án của „Cuộc thi bạn đọc Bảo hiểm VZP,
a.s.“ từ số 1/2009 của tạp chí thông tin Séc-Việt:
1A), 2C), 3C). Các bạn được rút thăm trúng
thưởng: Nguyen Phuong Mai, Tran Bich Hanh,
Nguyen Kieu Loan. Chúc mừng các bạn.
PHIẾU DỰ THI
Họ và tên
Ngày tháng năm sinh ...............................................................................................................................................
Địa chỉ: Phố ....................................................................... Số nhà ....................................................................
Số bưu điện ........................................................ Thành phố .............................................................
Điện thoạiĐịa chỉ hộp thư điện tử ........................................................................................................................
Ghi những câu trả lời đúng vào bảng
Câu hỏi
1
2
3
4
5
6
Trả lời đúng
Ngày. .................................................................Ký têns .........................................................................................
16
2-09 Vietnam.indd 16
1.4.2009 10:54:31
ČVS informuje
Thông tin của Hội Séc-Việt
Proč?
Proč vláda řeší jen důsledky – tisíce propuštěných zahraničních dělníků – a nešetří příčiny, aby
se tento nedobrý stav již nikdy nemohl opakovat?
Proč vláda nezveřejní viníky této situace? Jedná se o mnohé personální agentury a mnohaletou
špatnou vízovou politiku i chybnou organizaci vydávání víz ministerstva zahraničních věcí.
Proč ministerstvo zahraničních věcí i přes naši
veřejnou kritiku dopustilo, aby konzulát velvyslanectví ČR v Hanoji vydal od 1. ledna 2007 za dva
roky celkem 14 094 víz za účelem podnikání v ČR
pro Vietnamce, kteří neumí česky, nemají potřebnou kvalifikaci, nemají finance na podnikání, ani
žádný podnikatelský projekt a pouze 2950 pracovních víz pro kvalifikované Vietnamce?
Proč mne ministerstvo zahraničních věcí loni
v srpnu odmítlo přijmout a vyslechnout, když
jsem je o to písemně požádal s upozorněním na
podezření, že ve Vietnamu selhala organizace
IOM objednávající žadatele o víza do ČR, na jejíž
jednu telefonní linku se z mobilů vietnamských
mafiánských zprostředkovatelů za pomoci dvou
falešných SIM karet dovolali pouze Vietnamci,
kteří vietnamským zprostředkovatelům dávali
úplatky ve výši 2700 až 13 000 amerických dolarů
za zajištění víza do ČR a práce v ČR i když o tom
psal již loni v červenci vietnamský tisk a na mé
písemné žádosti k přijetí to potvrdily i dvě české
personální agentury?
Proč mi ministerstvo zahraničních věcí písemně 21. 8. 2008 odpovědělo, že s vízy ve Vietnamu
je vše v pořádku a je o tom informována vláda,
i když skutečnost byla jiná?
Proč ministerstvo zahraničních věcí zatajilo vládě i poslancům, že již loni v červenci vietnamské
ministerstvo práce, sociálních věcí a pro válečné
invalidy na základě stížnosti Asociace vietnamských personálních agentur zastavilo výběr kvalifikovaných vietnamských pracovníků pro ČR, protože nebyla šance získat pro ně pracovní víza?
Proč ministerstvo práce a sociálních věcí nepostihlo finančně a neodebralo své povolení dvou třetinám z cca 2600 subjektů, kterým svým rozhodnutím povolilo dovážet k nám na práci cizince, ale
které mu v posledních letech v rozporu s předpisy
nehlásily, kolik k nám dovezly odkud cizinců, kde
a jak pracují, za jakou mzdu, jaké mají ubytování
a kdo za ně platí sociální a zdravotní pojištění?
Proč ministerstvo průmyslu a obchodu důkladně neprošetří důslednou kontrolou vydání
tisíců živnostenských listů Vietnamcům za účelem
podnikání, i když neumějí česky a nemají žádnou
potřebnou kvalifikaci, případně nepožádá o prošetření naši policii?
Proč náš stát nevyužil pracovitosti a zájmu
o práci Vietnamců v oblasti služeb, nebo veřejných
prací, tak jako třeba Dánsko a USA?
Proč nebyl Vietnam zařazen do zemí pro udělování tzv. zelených karet, aby si naše podniky samy
dovezly chybějící kvalifikované a jimi vybrané
i přezkoušené pracovníky z Vietnamu a konečně
se odbouralo korupční zprostředkování práce, při
kterém se vietnamští zájemci o práci u nás neúměrně zadlužili a zadlužili tím doma celé své rodiny?
Proč náklady na návrat cizinců má hradit ministerstvo vnitra a nepodílí se na něm viníci, tedy
české personální agentury, které tyto pracovníky
dovezly, vydělaly na nich a nyní se na ně vykašlaly,
17
2-09 Vietnam.indd 17
1.4.2009 10:54:31
ČVS informuje
a také ministerstvo zahraničních věcí, které nekvalifikovaným Vietnamcům bez znalosti češtiny vystavilo víza za účelem podnikání v ČR?
Proč vláda, když nezařadila Vietnam do zemí
pro udělování tzv. zelených karet, nevyužila bez-
Thông tin của Hội Séc-Việt
pečný personální projekt naší Česko-vietnamské
společnosti, ve kterém by náš zaměstnavatel obdržel od solidní vietnamské personální agentury
před příletem každého předem ve Vietnamu odborně přezkoušeného Vietnamce kauci ve výši
1000 amerických dolarů, určenou pro úhradu
nákladů při porušení pracovní kázně, na pobyt při
ukončení pracovního poměru a pro letenku zpět
do Vietnamu?
Proč žádné ministerstvo nevyužilo letité praktické zkušenosti a náměty Česko-vietnamské společnosti, ani nás nikdy nepozvalo k jakémukoli
jednání ohledně dovozu pracovníků z Vietnamu
i když jsme veřejně nabízeli a nabízíme svoji pomoc?
Marcel Winter
předseda Česko-vietnamské společnosti
Tại sao?
Tại sao chính phủ chỉ giải quyết hậu quả - hàng
ngàn lao động ngoại quốc mất việc - và không
quan tâm đến nguyên cớ, để tình trạng bất hạnh
này không thể xảy ra nữa?
Tại sao chính phủ không công khai cho đăng
những kẻ gây ra hiện trạng này? Đó là những hãng
môi giới lao động và là hệ quả của chính sách chiếu
khán tồi kết hợp với tổ chức kém trong việc cấp
phát viza của Bộ ngoại giao.
Tại sao Bộ ngoại giao mặc dầu đã bị công luận
phê phán vẫn để cho phòng lãnh sự tại sứ quán Séc
tại Hà Nội cấp phát từ ngày 1.1.2007 trong vòng
2 năm 14094 chiếu khán với mục đích kinh doanh tại Séc cho những người Việt Nam hoàn toàn
không biết tiếng Séc, không có năng lực cơ bản về
nghề nghiệp, không có tài chính để kinh doanh,
kể cả không có đề án kinh doanh và chỉ cấp có
2950 chiếu khán cho người lao động Việt Nam có
chuyên môn?
Tại sao Bộ ngoại giao vào tháng 8 năm ngoái từ
chối tiếp và lắng nghe ý kiến của tôi, mặc dầu tôi
đã gửi văn bản dề nghị và lưu ý về những chuyện
khuất tất trong việc cấp phát visa thông qua tổ
chức IOM. Qua đường dây điện thoại duy nhất
của họ chỉ có các nhóm môi giới mafia dùng các
loại SIM card giả mới có thể gọi đến được và tất
nhiên muốn có được visa và công việc tại CH
Séc họ phải đút lót số tiền từ 2700USD cho đến
13000USD, mặc dầu báo chí VN đã viết vào hồi
tháng 6 năm ngoái và hai công ty môi giới đã xác
nhận điều đó?
Tại sao trong công văn trả lời tôi Bộ ngoại giao
cho rằng việc cấp visa tại VN hoàn toàn không
có vấn đề và điều này chính phủ CH Séc đã được
thông báo kể cả khi thực tế khác hẳn?
Tại sao Bộ ngoại giao giấu nhẹm Chính phủ và
các nghị sĩ rằng từ năm ngoái vào tháng 6, Bộ lao
động, thương binh và các vấn đề xã hội VN trên
cơ sở khiếu nại của hiệp hội môi giới lao động VN
đã ra quyết định dừng tuyển lao động có tay nghề
sang CH Séc, bởi vì không có cơ hội xin chiếu
khán cho họ?
18
2-09 Vietnam.indd 18
1.4.2009 10:54:32
ČVS informuje
Tại sao Bộ lao động và các vấn đề xã hội không
trừng phạt hành chính hoặc thu hồi giấy phép của
hơn 2600 chủ thể, mà thông qua giấy phép họ có
đã nhập khẩu sang CH Séc nhiều người lao động,
song vào thời gian cuối những chủ thể môi giới
đã không tôn trọng pháp luật, không đăng ký số
lượng lao động nước ngoài, họ không thông báo số
công nhân ngoại quốc từ đâu đến và những người
đó làm ở đâu, thu nhập của họ bao nhiêu, điều
kiện ăn ở ra sao và ai trả cho họ bảo hiểm xã hội
và bảo hiểm y tế?
Tại sao Bộ công thương không kiểm tra chặt
chẽ việc cấp phát hàng ngàn giấy phép kinh doanh
cho người VN mặc dầu họ không hề biết tiếng Séc
và không có năng lực cơ bản nghề nghiệp, thậm chí
có vụ sao không nhờ cảnh sát hỗ trợ?
Tại sao Chính phủ không tận dụng tính cần cù
của người VN vào trong lĩnh vực dịch vụ hoặc lĩnh
vực công như ở Đan Mạch hoặc Hoa Kỳ?
Tại sao người lao động VN không được nằm
trong hệ thống cấp phát cái gọi là thẻ xanh, để các
công ty của chúng ta không phải tự nhập lao động
thạo nghề lấy từ VN và có thể không nảy sinh điều
kiện, môi trường cho tham nhũng trong việc môi
giới lao động và chính những khoản tiền từ tham
nhũng này đã làm cho người lao động và gia đình
của họ rơi vào cảnh nợ nần?
Tại sao kinh phí cho việc hồi hương người lao
động Bộ nội vụ lại phải gánh và những thủ phạm
gây nên lại không, đó là các công ty môi giới lao
động Séc, những công ty này đã mang họ sang và
làm giàu bằng sức lao động của họ và bây giờ đang
Thông tin của Hội Séc-Việt
bỏ mặc họ và cả Bộ ngoại giao, nơi đã cấp cho
những người VN không có tay nghề và không biết
tiếng Séc chiếu khán với mục đích kinh doanh?
Tại sao Chính phủ khi mà không cho VN vào
hệ thống thẻ xanh lại không tận dụng chương
trình lao động an toàn của công ty Séc- Việt, trong
chương trình này các chủ xưởng sẽ nhận được đảm
bảo từ phía công ty môi giới có uy tín của VN rằng
nếu tay nghề cuả người lao động không đủ chuyên
môn, nếu vi phạm thỏa thuận hoặc kết thúc tạm
trú đã có đặt cọc 1000 USD dành cho việc mua vé
khứ hồi về VN?
Tại sao không Bộ nào tận dụng ý kiến và kinh
nghiệm nhiều năm của công ty Séc - Việt, thậm chí
cũng không thèm mời chúng tôi thảo luận bất cứ
điều gì dính dáng đến nhập khẩu lao động từ VN
kể cả khi chúng tôi đưa ra những ý kiến xây dựng
và giúp đỡ?
Marcel Winter
Chủ tịch hội Séc – Việt
19
2-09 Vietnam.indd 19
1.4.2009 10:54:33
ČVS informuje
Thông tin của Hội Séc-Việt
Nerozhodují jméno a popularita,
ale výsledky práce
Jmenování Michaela Kocába novým ministrem bez portfeje, který bude mít na starosti národnostní menšiny a ochranu práv, vítám, protože paní Džamila Stehlíková nikdy nevyužila našich
zkušeností s integrací Vietnamců do české majoritní společnosti.
I když naše Česko-vietnamská společnost je
nejstarší organizací u nás (existujeme 12 let), která prohlubuje přátelství mezi ČR a Vietnamem
i konkrétními projekty pomáhá šedesátitisícové
vietnamské komunitě v žití u nás, neměl jsem tu
čest alespoň jednou se s paní ministryní Stehlíkovou setkat. A to se nám díky zdravotně-osvětovému projektu „Pomoc přátelům“, realizovaném ve
spolupráci s Pojišťovnou VZP, podařilo za tři roky
zvýšit počet legálně zdravotně pojištěných Vietnamců ze 7 na 71 procent. To se nikdy nikomu
u žádné skupiny cizinců žijících u nás nepodařilo.
I když jsou Vietnamci, kteří žijí v ČR již od roku
1950, bohužel stále legislativně jen cizinci a tedy
mají pouze povinnosti platit daně, sociální a zdravotní pojištění a žádné výhody (od státu proto
nedostávají na nic ani korunu), rozhodně nestačí
jmenovat jednoho skromného Vietnamce do role
hosta ministerské komise pro národnostní menšiny.
Zejména proto, že v posledních třech letech se narodilo nejvíce dětí cizincům žijícím u nás právě Vietnamcům. Vietnamské děti se velmi dobře učí, což
dokazuje průměrný prospěch na základních školách
1,3 a na středních školách 1,7. Přes 450 Vietnamců
již zde studuje vysoké školy a mnozí končí studia na
tzv. červený diplom. Sami ve svých vlastních školách
doučují zde narozené vietnamské děti vietnamštinu
a dospělé Vietnamce, kteří k nám přišli pracovat, zase
češtinu. Provozují své mateřské školky, ve kterých
se o děti starají kvalifikované učitelky z Vietnamu.
Vydávají své časopisy a pořádají mnoho kulturních
a sportovních akcí i pro naši veřejnost.
Proto hlavními cíly naší Česko-vietnamské
společnosti v oblasti vietnamské komunity jsou
uznání těch Vietnamců, kteří zde řádně žijí a pracují desítky let za národnostní menšinu se všemi
právy s tím souvisejícími a hlavně umožnění u nás
narozeným vietnamským dětem, aby získaly při
narození dvojí občanství – české i vietnamské.
V mnohém již dosaženém v integraci Vietnamců
(legislativně cizinců) do naší společnosti jsme
příkladem pro celou Evropskou unii. To dokazují
v poslední době návštěvy německých i anglických
novinářů v naší Česko-vietnamské společnosti.
Využije našich letitých iniciativ a zkušeností nový
ministr Michael Kocáb?
Marcel Winter
T ên tuổi và sự nổi tiếng không quan
trọng, mà là kết quả công việc
Tôi hoan nghênh việc ông Michael Kocáb mới trở thành bộ trưởng không bộ, chịu trách nhiệm về
vấn đề các dân tộc thiểu số và bảo vệ nhân quyền, bởi vì bà Džamila Stehlíková chưa bao giờ tận
dụng kinh nghiệm của chúng tôi trong vấn đề hội nhập người Việt Nam vào cộng đồng xã hội Séc.
Mặc dù Hội Séc-Việt của chúng tôi là tổ chức lâu
năm nhất ở nước ta (chúng tôi đã tồn tại 12 năm),
luôn thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa CH Séc và
Việt Nam cả bằng những hoạt động cụ thể hỗ trợ
cộng đồng sáu mươi nghìn người Việt Nam sinh
sống ở nước ta, nhưng tôi chưa từng bao giờ được
vinh hạnh gặp bà Bộ trưởng Stehlíková. Và chúng
tôi qua chương trình sức khoẻ-tuyên truyền „Giúp
đỡ bè bạn“, thực hiện với sự cộng tác của Pojišťovna
VZP, trong vòng ba năm đã đưa số người Việt Nam
có bảo hiểm sức khoẻ hợp pháp từ 7 lên 71 phần
trăm. Điều này chưa bao giờ có ai trong các nhóm
người ngoại quốc sống ở nước ta làm được..
Mặc dù người Việt Nam đã sống tại CH Séc từ
năm 1950, nhưng tiếc thay về mặt pháp lí họ vẫn
chỉ là người ngoại quốc và nghĩa là chỉ có nghĩa
20
2-09 Vietnam.indd 20
1.4.2009 10:54:34
ČVS informuje
vụ đóng thuế, trả bảo hiểm sức khoẻ và xã hội và
không có bất cứ quyền lợi nào (vì thế nên không
nhận được một xu của nhà nước), chắc chắn là
chưa đủ khi chỉ đưa một người Việt Nam vào làm
khách trong Uỷ ban về các dân tộc thiểu số của bộ.
Nhất là vì, trong vòng ba năm vừa qua chính Việt
Nam là nhóm người nước ngoài sinh ra nhiều trẻ
em nhất ở nước ta. Trẻ em Việt Nam học tập rất tốt,
và điều này được khẳng định qua kết quả học tập
bình quân trong các trường phổ thông cơ sở là 1,3
và trung cấp là 1,7. Hơn 450 người Việt Nam đang
là sinh viên các trường đại học và nhiều người tốt
nghiệp với tấm bằng đỏ. Trong các trường riêng
của mình, họ bồi dưỡng thêm tiếng Việt cho trẻ
em Việt Nam sinh ra ở đây, và ngược lại tiếng Séc
cho người lớn sang đây làm việc. Họ tổ chức cả
nhà trẻ của mình, ở đó những cô bảo mẫu có trình
độ từ Việt Nam chăm sóc con trẻ. Họ xuất bản tạp
Thông tin của Hội Séc-Việt
chí của mình và tổ chức nhiều hoạt động văn hoá,
thể thao cho cả người Séc cùng tham gia.
Vì thế cho nên mục tiêu chính của Hội Séc-Việt
chúng tôi trong lĩnh vực cộng đồng người Việt
Nam là công nhận những người Việt Nam, sống
đàng hoàng ở đây và hàng chục năm cần cù lao
động là dân tộc thiểu số với tất cả quyền lợi liên
quan và nhất là cho phép trẻ em Việt Nam ra đời ở
đây được chấp nhận có hai quốc tịch- Séc và Việt
Nam. Trong nhiều điều đã đạt được trong lĩnh
vực hội nhập người Việt Nam (theo pháp luật là
người ngoại quốc) vào cộng đồng xã hội, chúng
tôi là điển hình cho toàn Liên minh châu Âu. Điều
này chứng minh qua các chuyến thăm mới đây của
các phóng viên báo chí Đức và Anh đến Hội SécViệt của chúng tôi. Liệu ông tân Bộ trưởng Michael Kocáb có tận dụng sáng kiến và kinh nghiệm
nhiều năm của chúng tôi?
Marcel Winter
Nový vzdělávací projekt Česko-vietnamské společnosti
Studium pro vietnamské děti z chudých
rodin na soukromé střední škole
Protože chceme účinně a konkrétně pomáhat
Vietnamcům v integraci do naší společnosti, zahájili jsme spolupráci s naším novým kolektivním
členem Anglo-německá obchodní akademie
v Praze 6, která otevře od 1. září 2009 celou jednu
třídu pro děti z vietnamských rodin trvale nebo
dlouhodobě žijících u nás. I v rodinách chudých
Vietnamců jsou velmi nadané děti, které studují
na základních školách s velkou pílí a také s výborným prospěchem (průměrný prospěch vietnamských dětí na českých základních školách je 1,3!),
ale jejich rodiče nemají dostatek peněz na uhrazení studia dětí na prestižních soukromých školách.
Soukromá Anglo-německá obchodní akademie
v Praze 6 v rámci našeho společného vzdělávacího
projektu umožní těmto dětem studium a jejich rodiče nebudou muset hradit školné po dobu výuky
na této střední škole, ani když po ukončení studia
nastoupí na jakoukoli vysokou školu. Teprve při nástupu do zaměstnání budou hradit školné jejich již
dospělé děti formou nízkých měsíčních splátek, cca
1250 Kč měsíčně. Tato konkrétní pomoc pomůže
nadaným vietnamským dětem z chudých vietnamských rodin ke studiu na kvalitní střední škole v Praze, k jejich integraci do naší společnosti, k lepšímu
uplatnění v zaměstnání.
Marcel Winter
Chương trình tri thức mới của Hội Séc-Việt
Đào tạo trong trường trung học tư thục cho trẻ
em Việt Nam từ các gia đình nghèo
Vì chúng tôi muốn giúp đỡ có hiệu quả và thiết
thực người Việt Nam trong quá trình hội nhập vào
xã hội của chúng ta, nên cùng với thành viên tập
thể mới Cao đẳng thương mại Anh-Đức tại Pra-
ha 6 của chúng tôi, từ ngày 01/09/2009 sẽ mở cả
một lớp riêng cho trẻ em từ những gia đình Việt
Nam có cư trú vĩnh viễn hay lâu dài. Cả trong các
gia đình Việt Nam nghèo cũng có những trẻ em
21
2-09 Vietnam.indd 21
1.4.2009 10:54:35
ČVS informuje
Thông tin của Hội Séc-Việt
rất thông minh, đang học tập hết sức chăm chỉ
trong trường phổ thông cơ sở với thành quả tuyệt
vời (điểm bình quân của trẻ em Việt Nam trong
trường phổ thông cơ sở Séc là 1,3!), nhưng cha
mẹ lại không có đủ tiền bạc để trang trải học phí
cho con cái trong những trường tư thục tiếng tăm.
Trường tư thục Cao đẳng thương mại Anh-Đức
tại Praha 6 trong khuôn khổ chương trình học vấn
chung của chúng tôi tạo điều kiện cho những trẻ
em này theo học và phụ huynh không phải trả học
phí trong thời gian đào tại tại trường này, kể cả sau
khi tốt nghiệp tiếp tục học lên bất kỳ trường đại
học nào. Chỉ từ khi bắt đầu đi làm thì những đứa
trẻ này khi đó đã trưởng thành mới bắt đầu phải
trả học phí thấp với hình thức trả dần, mỗi tháng
khoảng 1250 korun. Sự giúp đỡ cụ thể này sẽ tạo
điều kiện cho những trẻ em Việt Nam có năng
lực từ các gia đình nghèo được đào tạo tại trường
trung cấp có chất lượng ở Praha, để họ có thể hội
nhập vào xã hội của chúng ta, để vững vàng hơn
khi đi làm việc.
Marcel Winter
Pomoc vyvrcholila svatbou!
Dne 18. února se na nás obrátil pan Pavel Střihavka a jeho snoubenka slečna Vo Thi Thuy Trang
z Třemošné u Plzně se žádostí o pomoc: „Moje
snoubenka, vietnamská dívka, má ve Vietnamu
dítě. Pečují o něj její rodiče a její sestra. Pevně
věříme, že se nám podaří uzavřít sňatek před českými úřady. Jednou nám nevyšel čas, vypršelo vízum. Prosím vás o radu, jak postupovat, aby děcko
mohlo žít s námi v Čechách.“
Požádali jsme o pomoc Ředitelství Cizinecké
policie v Praze i organizaci pro migraci IOM. Obě
instituce se s panem Pavlem Střihavkou ihned spo-
Đỉnh cao sự giúp đỡ
là đám cưới!
Ngày 18 tháng hai, ông Pavel Střihavka và vợ
chưa cưới là cô Vo Thi Thuy Trang từ Třemošná
gần Plzeň đã có lời đề nghị chúng tôi giúp đỡ:
„Vợ chưa cưới của tôi, là cô gái Việt Nam có đứa
con riêng ở Việt Nam. Hiện đang được bố mẹ và
chị em cô ta nuôi nấng. Chúng tôi tin tưởng chắc
chắn, rằng chúng tôi sẽ thực hiện được đám cưới
trước cơ quan công quyền Séc. Chỉ có một điều,
là chúng tôi không đủ thời gian, bởi thị thực đã
quá hạn. Tôi muốn có được những lời khuyên, là
Své připomínky, názory, dotazy a příspěvky do Česko-vietnamského zpravodaje můžete zasílat v češtině na adresu
[email protected], nebo ve
vietnamštině na [email protected].
jily. Ještě týž den nám pan Střihavka poděkoval
a my veřejně děkujeme ředitelství Cizinecké policie v Praze a zejména v Plzni i organizaci IOM
v Praze za okamžitou lidskou pomoc.
(win)
Slečna Vu Thi Thuy
Trang a pan Pavel
Střihavka
uzavřeli
21. února 2009 v 16
hodin sňatek na radnici v Plzni.
Chú thích ảnh: Cô
Vu Thi Thuy Trang và
ông Pavel Střihavka
đã thành hôn hồi 16
giờ ngày 21 tháng
hai năm 2009 tại toà
Thị chính Plzeň.
làm cách nào để cháu bé có thể sống với chúng tôi
ở Séc.“
Chúng tôi đã yêu cầu Cục cảnh sát ngoại kiều
và cả tổ chức di trú IOM ở Praha giúp đỡ. Hai cơ
quan này đã lập tức liên hệ với ông Pavel Střihavka. Ngay trong ngày hôm đó ông Střihavka đã cảm
ơn chúng tôi và chúng tôi công khai cảm ơn Cục
cảnh sát ngoại kiều, nhất là tại Plzeň và cả tổ
chức IOM tại Praha về sự giúp đỡ khẩn trương
đầy nhân tính.
(win)
Mọi ý kiến đóng góp, quan điểm, câu hỏibài viết
của các bạn cho tạp chí của Hội Séc-Việt bằng tiếng
Séc xin gửi đến địa chỉ hộp thư điện tử: [email protected], hay bằng tiếng Việt đến địa chỉ
[email protected].
22
2-09 Vietnam.indd 22
1.4.2009 10:54:35
23
2-09 Vietnam.indd 23
1.4.2009 10:54:36
24
2-09 Vietnam.indd 24
1.4.2009 10:54:37